شناخت الگوی فضایی گسترش فقر شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(gis) (نمونه موردی شهر کرمانشاه طی دوره های 1385-1375)

از ویژگی های شهرهای جهان سوم عدم تعادل و تمرکز شدید در شهرنشینی است. از این رو در این شهرها همواره تعداد محدودی از محلات در رفاه و آسایش بوده و در نقطه مقابل بعضی از ساکنین در مناطق شهری از رفاه و آسایش قابل قبولی برخوردار نیستند. بنابراین برای ایجاد تعادل و به منظور دستیابی به الگوی مناسب بحث برنامه ریزی منطقی مطرح می گردد که هدف آن شناخت نابرابری های اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی و ایجاد توازن در سطح نواحی شهری مکان های مختلف می باشد، که در این خصوص لازم است به منظور شناخت نارسایی ها و کمبودها در سطح شهرها اقدامات مصرانه ای جهت رفع نابرابری ها انجام شود. با توجه به اهمیت تحلیل توزیع فضایی فقر در مناطق مختلف شهری، هدف این پژوهش تحلیل توزیع فضایی فقر شهری و نشان دادن نابرابری در سطح شهر کرمانشاه می باشد. روش پژوهش کاربردی از نوع توصیفی-تحلیلی- تطبیقی است، که از مدل ها و نرم افزارهای کامپیوتری spss, arc/gis, arc/view استفاده شده است. برای شناخت شهر کرمانشاه از منظر تحلیل سازمان فضایی فقر شهری از اطلاعات بلوک-های آماری سال 85-1375 و از 33 شاخص که به 4 عامل ترکیبی تبدیل شده و نتایج با بهره گیری از مدل تحلیل عاملی ارزیابی شده، استفاده گردیده است. جامعه آماری این پژوهش شهر کرمانشاه در سال 85-1375 است. نتایج به دست آمده از تحلیل تطبیقی گویای این مهم است که شهر کرمانشاه در سال 1375 دارای 461 بلوک معادل 10% درصد خیلی فقیر، 64 بلوک معادل 1% درصد فقیر، 3854 بلوک معادل 80% درصد متوسط، 266 بلوک معادل 6% درصد مرفه، 121 بلوک معادل 3% درصد خیلی مرفه بوده اند. نتایج برای سال 1385 از این قرار بوده که 1687 بلوک معادل 21% درصدخیلی فقیر، 1744بلوک معادل 22% درصد فقیر، 2392 بلوک معادل 29% درصد متوسط، 1653 بلوک معادل 20% درصد مرفه، 612 بلوک معادل 8% درصد خیلی مرفه می باشند. آمارها حاکی از آن است که شهر به سوی دو قطبی شدن پیش می رود. ذکر این نکته لازم است که نتایج حاصله صرفاً با تکیه بر شاخص های مورد استفاده در پژوهش می باشد و در صورت عدم مشکلات آماری و به کار گیری شاخص های بیشتر از قبیل شاخص های درآمدی این احتمال وجود دارد که نتایج تحت تأثیر قرار گیرد.